چکاپ قلب باید هر چند وقت انجام شود؟ نکات مهم مراقبتی
یکی از شایع‌ترین عوامل مرگ و میر در دنیای امروزه، مشکلات قلبی است. مشکلات و نارسایی‌های قلبی عموماً ناشی از سبک زندگی، استرس و تغذیه شخص است. متاسفانه یکی از مشکلات به شدت رایج مخصوصاً در کشورمان ایران، این است که افراد فکر می‌کنند که حتماً باید مشکلی داشته باشند تا به پزشک مراجعه کنند. اما با توجه به اهمیت و کاربرد قلب در بدن، این که بدانیم قلب‌مان سالم است خیلی بهتر از این است که صبر کنیم تا مشکلات قلبی خودشان را نشان دهند. همین مسئله نشان دهنده اهمیت بالای چکاپ قلب است که راحت‌ترین راه اطمینان از سلامت قلب می‌باشد. در این مطلب از سایت فوق تخصص قلب دکتر کامبیز پرآذران به بررسی چکاپ قلب پرداختیم که امیدواریم که برای شما مفید باشد.
اگر در تمامی مقاله‌ها هم این جمله را گفته باشیم، باز هم در این‌جا باید بر آن تاکید کنیم که قلب مهم‌ترین عضو بدن است و باید تحت هر شرایطی به سلامت آن اهمیت داد. بیماری‌ها و نارسایی‌های شایع این روزهای قلب مثل آریتمی یا نامنظم بودن ضربان قلب، تنگی عروق کرونر که خون قلب را تغذیه می‌کنند و سکته قلبی روزانه باعث عذاب کشیدن و حتی مرگ افراد در سرتاسر دنیا و ایران هستند. بهترین راه مقابله با این بیماری‌ها داشتن سبک زندگی سالم، الگوی غذایی درست و ورزش کردن است. حال خیلی از افرادی که سبک زندگی‌شان هم خوب است، باز هم ممکن است با مشکلات قلبی درگیر شوند. نکته مهم درباره بیماری‌های قلبی این است که اگر زودتر و قبل از نشان دادن علائم شدید و آزاردهنده شناسایی شوند، خیلی راحت‌تر و ایمن درمان خواهند شد. همین دلیل، نشان‌دهنده اهمیت تنظیم یک دوره چکاپ قلب برای هر شخص است. چکاپ قلب تنها راهی است که قبل این که خطر خودش را نشان دهد، آن را شناسایی می‌کند و می‌توان به کمک آن از بیماری قلبی پیش‌گیری کرد.
علائم بیماری قلبی
داشتن یک دوره چکاپ قلب برای هر کسی بدون علائم بیماری قلبی هم واجب است. حال دیگر اگر کسی چکاپ قلب انجام نداده باشد، با دیدن علائم بیماری قلبی باید حتماً چکاپ قلب انجام دهد. درد و فشار در قفسه سینه بارزترین نشانه بیماری قلبی است که احساسی شبیه به وجود یک جسم سنگین روی سینه به شخص می‌دهد. تپش قلب و کند یا تند شدن ضربان نیز علامت‌هایی هستند که به شخص هشدار خواهد داد که دیگر زمان چکاپ قلب فرا رسیده است. تنگی نفس، سرگیجه، خستگی دائمی و ورم پا یا شکم از جمله علائم بیماری قلبی هستند و در صورت مشاهده باید هرچه زودتر شخص چکاپ قلب را انجام بدهد.
دوره چکاپ قلب
بی‌گمان همه می‌دانیم که مرگ به وسیله بیماری‌های قلبی این روزها بیداد می‌کند. بی‌توجهی به چکاپ قلب واقعاً هیچ توجیهی ندارد. این که دوره چکاپ قلب هر چند وقت است شاید کمی نظرهای متفاوتی داشته باشد اما تحت هر شرایطی از 20 سالگی به بعد سالی یک بار چکاپ قلب الزامی است. حال اگر شخص علائمی مثل فشار خون بالا داشته باشد، ممکن است با نظر پزشک نیاز به دوره چکاپ قلب 6 ماهه داشته باشد. البته اگر شخص زندگی سالمی داشته باشد و سابقه پزشکی و خانواگی خاصی هم نداشته باشد، شاید بتواند دوره چکاپ قلب را هر دو سال انجام دهد.
بهترین روش های چکاپ قلب
وقتی کسی برای چکاپ قلب نزد پزشک می‌رود، ابتدا باید با انجام ارزیابی‌ها و آزمایش‌هایی وضعیت عمومی شخص را بررسی خواهد کرد. اندازه‌گیری وزن و BMI، رژیم غذایی، مصرف الکل و سیگار، میزان فعالیت جسمانی و سابقه خانوادگی شخص مسائلی هستند که پزشک برای ارزیابی در مورد آن‌ها از مراجعه‌کننده سوال می‌کند. بررسی سابقه و شرح حال خانواده شخص می‌تواند باعث شناسایی عوامل خطر بشود. بهترین روش چکاپ قلب شامل تست‌های مختلفی می‌شود و هرکدام می‌توانند میزان آسیب‌دیدگی عضلات قلب را نشان دهند.
آزمایش خون
آزمایش خون در چکاپ قلب یک امر مهم است. از آزمایش خون می‌توان مقدار آسیب عضله قلب را مشخص کرد. کلسترول بالا یکی از دلایل اصلی بیماری‌های قلبی است. به همین دلیل برای چکاپ قلب هر چند وقت یک بار باید اندازه‌گیری شود. فشار و قند خون نیز از دلایل دیگر برای بیماری‌های قلبی هستند. به همین دلیل است که با آزمایش خون و اندازه‌گیری آن‌ها می‌توان اطلاعات مفیدی به دست آورد.
الکتروکاردیوگرام
الکتروکاردیوگرام یا ECG می‌تواند نشان بدهد که تپش قلب شخص چه‌قدر خوب است. ECG در واقع رایج‌ترین تست چکاپ قلب است. در این تست حسگرهای کوچک چسبنده و سیم‌هایی روی سینه، بازوها و پاهای شخص قرار می‌گیرند و سیگنال‌های الکتریکی قلب را ثبت می‌کنند. در این تست به کمک اشعه ایکس، نوار قلب شخص هم به دست می‌آید. از این نوار قلب به دست آمده از الکتروکاردیوگرام برای پیدا کردن مشکل در دریچه‌ها و حفره‌های قلب و تشخیص سکته قلبی یا آریتمی قلبی می‌توان استفاده می‌کنند.
تست ورزش
تست ورزش یک نوع الکتروکاردیوگرام است که به آن تست استرس نیز می‌گویند. این تست در حین دویدن شخص روش تردمیل انجام می‌شود. این آزمایش می‌تواند به پزشک کمک کند تا در زمان فعالیت بدنی، کارکرد درست قلب را چک کند.
اسکن هسته‌ای ورزشی
در این تست یک ماده رادیواکتیو به نام ترکر یا ردیاب به جریان خون شخص تزریق می‌شود. ترکر بعد از رسیدن به قلب انرژی آزاد می‌کند و با دوربین‌های ویژه‌ای ترکر را در بدن دنبال می‌کنند و تصویربرداری می‌کنند. پزشک از این تصویر می‌تواند میزان سلامتی عضله قلب و میزان پمپاژ خون در حین استراحت و همچنین انجام فعالیت بدنی را دریابد و در صورت وجود مشکل برای درمان اقدامات لازم را انجام دهد.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا MRI
MRI در کل روشی برای تصویربرداری دقیق با استفاده از آهن‌ربا و امواج رادیویی بسیار قوی است. MRI از عکس‌های ثابت یا متحرک از قلب را وارد کامپیوتر می‌کند. این آزمایش ساختار و عملکرد قلب را خیلی دقیق به پزشک نشان می‌دهد تا بتواند سلامت قلب را به دقت بررسی کند و در صورت وجود مشکل قلبی بهترین درمان را برایش پیدا کند.
آنژیوگرافی کرونر
آنژیوگرافی عروق کرونر که به آن کاتتریزاسیون قلبی نیز گفته می‌شود نیز یک روش مناسب و دقیق برای بررسی و چکاپ قلب است در این آزمایش یک کاتتر که یک لوله کوچک است از رگ‌های کشاله ران یا بازو وارد شده و به سمت قلب هدایت می‌شود. آنژیوگرافی به کمک میزان و محل گرفتگی و انسداد عروق کرونر و عملکرد قلب چقدر خوب پمپاژ می‌کند. آنژیوگرافی عروق کرونر در درمان انسداد عروق کرونری به شدت موثر است. در واقع در زمان مشاهده علائم بیماری قلبی این روش توصیه می‌شود.
محافظت از قلب
اگر سابقه خانوادگی در بیماری‌های قلبی یا نشانه‌ای در خودتان دیده‌اید، باید از سلامت سبک زندگیش مطمئن بشوید تا بتوانید از بیماری‌های قلبی جلوگیری کنید. به هر حال هر کسی باید عوامل خطر بیماری‌های قلبی را شناسایی کند. این امر با انجام منظم یک دوره چکاپ قلب ممکن می‌شود. با توجه به سن، جنس و انجام آزمایشات کلسترول، فشارخون و دیابت می‌تواند به پزشک می‌تواند از مشکلات قلبی جلوگیری کند یا در همان ابتدا به اصطلاح آن را در نطفه خفه کند.
اگر مشکلی در زمان چکاپ قلب دیده شود، شخص باید با دقت روی عوامل خطر با دقت کار کند تا بتواند سلامت خودش را تضمین کند. اولین گام حفاظت از قلب اصلاح سبک زندگی مثل ترک سیگار و افزایش تحرک و فعالیت است. ورزش دشمن مشکلات قلبی است، پس آن را حتی اگر سالم هستید در برنامه روزانه خود قرار دهید.
سخن پایانی
اهمیت سلامت قلب به جان ما وابسته است. با توجه به این که هر شخص برای ادامه زندگی به شدت به عملکرد قلبش وابسته است، باید همواره به دنبال راه‌های مثل چکاپ قلب باشد تا بتواند آن را سالم نگه دارد. با انجام منظم دوره چکاپ قلب می‌توان از بروز عوارض جبران‌ناپذیر و حملات ناگهانی قلبی جلوگیری کرد. مراقبت از قلب را برای دوران میانسالی و بعد نیست. هر کسی باید از 20 سالگی سالانه و حداکثر هر دو سال چکاپ قلب انجام دهد تا بتواند هر گونه عارضه قلبی را قبل از وقوع تشخیص دهد و از آن پیش‌گیری کند. در این مطلب از سایت فوق تخصص قلب دکتر کامبیز پرآذران به بررسی بهترین روش چکاپ قلب و اهمیت آن پرداختیم.
برای تعیین وقت نوبت، ویزیت و آگاهی از هزینه چکاپ قلب می‌توانید با مطب فوق تخصص قلب دکتر کامبیز پرآذران تماس بگیرید یا روی دریافت نوبت آنلاین کلیک کنید و نوبت ویزیت خود را برای روز و ساعت دلخواه‌تان رزرو کنید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
دیدگاهتان را بنویسید