دلایل افزایش فشار خون در شب را بهتر بشناسید.
علت افزایش فشارخون در شب
فشارخون طبیعی برای ادامه‌ی زندگی حیاتی است. بدون فشاری که خون را مجبور به حرکت و جریان در سیستم گردش خون کند، هیچ اکسیژن یا مواد مغذی امکان انتقال از طریق شریان به بافت‌ها و اندام‌ها را نخواهد داشت. بااین‌حال، فشارخون طبیعی می‌تواند در طول روز و به‌خصوص در شب افزایش یا کاهش یابد. اما آیا شما علت افزایش فشارخون در شب را می‌دانید؟ پس با بهترین فوق تخصص قلب و عروق همراه باشید تا به این سؤال پاسخ دهیم.
فشارخون چیست؟
فشارخون نیرویی است که خون را از طریق سیستم گردش خون به حرکت درمی‌آورد یا به‌عبارت‌دیگر، به مقدار فشاری که توسط خون در جریان، به دیواره رگ‌ها وارد می‌شود را فشارخون می‌گویند. فشارخون یک نیروی حیاتی و مهم است زیرا آن‌هم اکسیژن و مواد مغذی در اطراف سیستم گردش خون را برای تغذیه به بافت‌ها و اندام‌ها می‌رساند و هم گلبول‌های سفید خون و آنتی‌بادی‌هایی را برای ایمنی و هورمون‌هایی مانند انسولین را به عضو موردنظر می‌رساند.
اما دقیقاً چه چیزی به خون در رگ‌ها فشار وارد می‌کند؟ بخشی از خون به‌وسیله قلب جریان می‌یابد. درواقع، قلب با بیرون راندن خون هنگام انقباض با هر ضربان قلب، فشارخون ایجاد می‌کند.
فشارخون بالا یعنی چه؟
مقداری افزایش فشارخون در روز طبیعی است، اما فشارخون بالا یک بیماری شایع است که در آن نیرو و فشار طولانی‌مدت خون به دیواره‌های شریان به‌اندازه‌ای زیاد است که درنهایت ممکن است باعث مشکلات سلامتی مانند بیماری قلبی شود.
فشارخون هم با مقدار خونی که قلب پمپاژ می‌کند و هم میزان مقاومت در برابر جریان خون در شریان‌ها تعیین می‌شود. هر چه قلب شما خون بیشتری پمپاژ کند و شریان‌های شما باریک‌تر باشد، فشارخون شما بالاتر می‌رود. اندازه‌گیری فشارخون برحسب میلی‌متر جیوه انجام داده می‌شود. در اندازه‌گیری فشارخون دو عدد دارد:
- عدد بالا (فشار سیستولیک): اولین عدد یا عدد بالایی فشار موجود در شریان‌ها را هنگام تپش قلب اندازه‌گیری می‌کند.
- عدد پایین (فشار دیاستولیک): عدد دوم یا عدد پایین، فشار موجود در شریان‌ها را بین ضربان‌ها اندازه‌گیری می‌کند.
شما می‌توانید سال‌ها بدون هیچ علامتی فشارخون بالا داشته باشید به همین دلیل است که به فشارخون بالا قاتل خاموش می‌گویند. فشارخون بالا کنترل نشده خطر ابتلا به مشکلات سلامتی جدی ازجمله حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. خوشبختانه فشارخون بالا به‌راحتی قابل‌تشخیص و قابل‌کنترل است.
آیا کاهش و افزایش فشارخون در شب و روز دارای الگوی مشخص است؟
بله، فشارخون یک الگوی روزانه دارد.
در حالت طبیعی معمولاً فشارخون چند ساعت قبل از بیدار شدن شروع به افزایش می‌کند. در طول روز به افزایش خود ادامه می‌دهد و در ظهر به اوج خود می‌رسد. در اواخر بعدازظهر و عصر بار دیگر فشارخون کاهش می‌یابد و در شب‌هنگام خواب به کاهش ادامه می‌دهد. اندازه‌گیری فشارخون در شب، فشارخون شبانه نامیده می‌شود.
در کنار این الگوی طبیعی کاهش و افزایش فشارخون، نمونه‌هایی از الگوی فشارخون غیرطبیعی نیز وجود دارد که عبارت‌اند از:
- فشارخون بالا در شب
- فشارخون بالا در صبح زود
- کاهش کمتر از 10 درصدی فشارخون در طول شب (فشارخون بدون کاهش)
محققان گزارش دادند افرادی که فشارخون آن‌ها در شب و هنگام خواب افزایش می‌یابد، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند، پس دانستن درباره‌ی علت فشارخون بالا در شب بسیار ضروری است. در ادامه‌ی مقاله با ما همراه باشید.
علت افزایش فشارخون در شب چیست؟
فشارخون بالا در شب نوعی افزایش فشارخون است که در آن بین ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح فشار سیستولی بالاتر از ۱۴۰ و فشار دیاستولی بالاتر از ۹۰ میلی‌متر جیوه باشد. همان‌طور که در مطلب قبل بیان شد، در شب و زمانی که خواب هستید فشارخون شما به‌طورکلی کمتر از زمانی است که بیدار هستید. اما برخی از افراد ممکن است شب‌هنگام خواب، دچار افزایش فشارخون شوند که به آن فشارخون شبانه می‌گویند و این افزایش می‌تواند عواقب بالقوه کشنده‌ای داشته باشد. توجه داشته باشید که فشاری خون بالا در شب می‌تواند حتی در بین افرادی که فشارخون آن‌ها در طول روز طبیعی است نیز رخ دهد.
اما علت فشارخون بالا در شب چیست؟
برای افزایش فشارخون در شب علل متفاوتی وجود دارد که عبارت‌اند از:
- رژیم غذایی پرنمک و بیماری کلیوی: فشارخون به‌طور طبیعی برای دفع سدیم اضافی از کلیه‌ها بالا می‌رود، به‌ویژه در میان افرادی که حساسیت بالایی به مصرف نمک دارند. معمولاً بالا رفتن فشارخون در طول روز برای دفع سدیم کافی است. بااین‌حال، در افرادی که نمک زیادی مصرف می‌کنند یا کلیه آن‌ها نمی‌تواند به‌خوبی سدی اضافی را دفع کند، فشارخون نه‌تنها در طول روز بلکه در شب نیز برای دفع سدیم از بدن افزایش می‌یابد.
- کیفیت پایین خواب: بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که مشکل خواب دارند و خواب بی‌کیفیتی را تجربه می‌کنند، بیشتر در معرض فشارخون بالا هستند. عادت‌هایی که باعث پایین آمدم کیفیت خواب می‌شوند شامل نوشیدن کافئین یا الکل در اواخر روز، چرت زدن در طول روز، زمان خواب نامنظم و ورزش دیرهنگام است.
- فعال شدن اعصاب سمپاتیک: این امر منجر به انقباض عروق و فشارخون بالا می‌شود.
- اختلال عملکرد عصبی خودمختار
- آپنه خواب
- دیابت
- مشکلات تیروئید
خطرات افزایش فشارخون در شب چیست؟
فشارخون بالا در شب یک عامل خطر اصلی در ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی (حمله قلبی، سکته و نارسایی قلبی) و مهم‌ترین علت قابل‌پیشگیری مرگ زودرس است. گفته می‌شود که اگر افراد به‌طور مداوم در شب فشارخون بالاتری داشته باشند، اما در طول روز فشارخون معمولی داشته باشند، خطر نارسایی قلبی بیش از دو برابر می‌شود زیرا افزایش طولانی‌مدت فشارخون در شب به‌مرور باعث آسیب به عروق قلبی و مغزی می‌شود و حتی می‌تواند باعث آسیب رسیدن به شبکیه چشم شود. پس از پارگی شبکیه، ممکن است خونریزی مغزی رخ دهد و منجر به سکته شود که سکته‌های مغزی و سکته‌های قلبی اگر هنگام خواب اتفاق بیافتد قابل‌تشخیص نیست و به‌راحتی باعث مرگ ناگهانی می‌شود.
برخی مطالعات نشان داده‌اند که به ازای هر ۱۰ میلی‌متر جیوه افزایش فشارخون سیستولیک و افزایش هر ۵ میلی‌متر جیوه فشارخون دیاستولیک در شب، خطر سکته مغزی ۴۹ و ۴۶ درصد افزایش می‌یابد.
پس به‌طورکلی افزایش فشارخون در شب به‌طور قابل‌توجهی به‌عنوان پیش‌بینی کننده خطرات قلبی عروقی شناخته می‌شود.
چگونه از فشارخون بالا در شب جلوگیری کنیم؟
متأسفانه شخیص فشارخون بالا در شب دشوار است، زیرا کنترل فشارخون تقریباً همیشه در طول روز انجام می‌شود. اما با انجام برخی کارها می‌تواند این وضعیت را کنترل و از آن جلوگیری کرد. روش‌های کنترل فشارخون شبانه اغلب شامل مصرف دارو و تغییر سبک زندگی می‌شود که در ادامه به‌طور مختصر به آن‌ها می‌پردازیم.
- بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند که داروهای فشارخون خود را قبل خواب و هنگام استراحت مصرف کنید. مصرف داروهای فشارخون در عصر، فشارخون را در طول شب و روز بهبود می‌بخشد و به‌طورکلی مرگ‌ومیر را کاهش می‌دهد.
- همچنین کاهش مصرف نمک، تجویز دیورتیک‌ها توسط پزشک و مصرف مسدودکننده‌های گیرنده کورتیکوئید معدنی برای کمک به کاهش خطر فشارخون بالا در شب توصیه می‌شود.
- مهم‌ترین راه برای کاهش خطر افزایش شدید فشارخون شبانه، حفظ یک الگوی خواب ثابت است پس سعی کنید هرروز در ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید.
- قبل از خواب از الکل و کافئین خودداری کنید.
- زودتر در روز ورزش کنید.
- قبل از خواب از نور آبی دستگاه‌های دیجیتال خودداری کنید.
- برای کاهش اضطراب از متخصص کمک بخواهید.
- مدیتیشن یا فعالیت‌های مشابه را برای کنترل موقعیت‌های استرس‌زا دنبال کنید.
سخن آخر
اگر شما دچار نوسانات زیادی در فشارخون می‌شوید، نه تنها باید به افزایش و کاهش فشارخون در طول روز توجه کنید، بلکه باید به کاهش و افزایش فشارخون در شب هم توجه کنید. یکی از کارهایی که به شدت توصیه می‌شود این است که قبل از رفتن به رختخواب و همچنین پس از بلند شدن فشارخون خود را اندازه‌گیری کنید
اگر با اندازه‌گیری، متوجه شدید مه به فشارخون بالا در شب مبتلا هستید حتماً به دکتر مراجعه کنید تا از داروهای ضد فشارخون مناسب برای کنترل این افزایش فشار خون خطرناک در شب استفاده کنید. علاوه بر این، انجام پایش ۲۴ ساعته فشارخون به صورت سرپایی و تحت نظر پزشک، درک و ارزیابی نوسانات فشار خون در طول روز به ویژه در شب و تنظیم و مصرف مناسب‌ترین دارو برای پیشگیری از خطرات ناشی از فشارخون بالا در شب ضروری است.
دیدگاهتان را بنویسید