مسدود کننده های بتا یا بتا بلاکر چیست؟
قرص‌ها و داروها در سال‌های اخیر عضو جدیدی در زندگی‌های ما هستند که وجود آن‌ها مخصوصاً از دوره میانسالی به بعد ضروری و مصرف آن‌ها اجتناب‌ناپذیر است. بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا یک نوع رایج از داروهای قلبی هستند. بتا بلاکر با کاهش ضربان قلب و نیروی انقباض قلب، باعث کاهش فشار خون میشود. در واقع بتا بلاکر، حجم کار قلب را کم می‌کند و همین مسئله سبب طولانی‌تر شدن کارکرد قلب میشود. در این مقاله در سایت فوق تخصص قلب دکتر کامبیز پرآذران به بررسی بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا می‌پردازیم. امیدواریم که برای شما نیز مفید باشد.
بتا بلاکر چیست؟
بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا یک دارو برای کاهش استرس و بیماری‌های قلبی می‌باشد. از بتا بلاکر برای درمان شرایطی مثل فشار خون بالا و میگرن نیز استفاده می‌شوند. بتا بلاکر استرس و فشار خون را پایین می آورد. زمانی که از یک مسدود کننده بتا مصرف می‌کنید، ضربان قلب شما با سرعت و قدرت کمتری می‌زند و همین مسئله باعث درمان فشار خون بالا میشود. بتا بلاکر هم‌چنین با باز نگه داشتن عروق خونی به بهبود جریان خون در قلب و بدن کمک می کنند. لازم به ذکر است که مصرف قرص بتا بلاکر بدون نسخه پزشک ممنوع می‌باشد. از مسدود کننده بتا برای بیماری‌های قلبی و عروقی مانند آنژین و فشار خون بالا استفاده میشود. نحوه عملکرد بتا بلاکر به این صورت است که اثر هورمون اپی نفرین یا همان آدرنالین را مسدود می‌کند. آدرنالین هورمونی است که عضلات بدن را برای کارهای جسمی آماده می‌کند یا در مواقع احساس خطر ترشح میشود. به همین دلیل است که در هنگام ترس زیاد ضربان قلب شما تند میشود. اگر آدرنالین زیادی در بدن آزاد شود، شخص ممکن است با ضربان سریع قلب، فشار خون بالا، اضطراب، تپش قلب و عرق کردن زیاد را مواجه شود. بتا بلاکر با مسدودکردن ترشح این هورمون، فشار روی قلب و نیروی انقباض عضله آن را را کاهش می‌دهد. به این ترتیب از فشار عروق خونی در قلب، مغز و کل بدن کاسته میشود. هم‌چنین بتا بلاکر از تولید هورمون کلیه یا آنژیوتانسین نیز جلوگیری می‌کند و با گشاد کردن عروق به گردش بهتر خون نیز کمک می‌کند و باعث کاهش فشار خون خواهد شد.
تجویز بتا بلاکر
در کل از بتا بلاکر ها در کنترل و درمان بیماری‌های قلبی و عروقی استفاده میشود. پزشکان معمولا بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا را برای درمان بیماری‌های زیر تجویز می‌کنند.
- درد قفسه سینه
- آریتمی قلبی
- سکته قلبی
- پرکاری تیروئید
- فشار خون بالا
- سکته مغزی
- نارسایی احتقانی قلب
- تاکی کاردی یا ضربان سریع در استراحت
- عروق کرونر
- پارگی پوشش آئورت
- گلوکوم
- میگرن
انواع بتا بلاکر
در بدن انسان‌ها سه نوع گیرنده بتا وجود دارد. گیرنده‌های B1 که در قلب قرار دارند. گیرنده‌های B2 که در سایر اندام ها به فعالیت‌های متابولیک کمک می‌کنند و گیرنده‌های B3 که برای تجزیه سلول‌های چربی بدن هستند. این گیرنده‌های بتا معمولاً تحت تاثیر اپی نفرین و آدرنالین فعالیت می‌کنند. در کل مسدود کننده بتا یک قسمت از سیستم عصبی را مسدود می‌کند.
اپی نفرین رگ‌های خونی را تنگ می‌کند و قدرت پمپاژ خون را افزایش می‌دهد. انواع بتا بلاکر ها به سه شکل قرص خوراکی، آمپول، قطره یا پماد چشمی در بازار موجود می‌باشد. این که کدام نوع بتا بلاکر باید مصرف شود به شدت بیماری و بیماری‌های زمینه‌ای شخص مربوط میشود و تشخیص آن با پزشک مربوطه می‌باشد.
لیست برخی داروهای بتا بلاکر
Propranolol
Sotalol
Bisoprolol
Acebutolol
Metoprolol
عوارض استفاده از بتا بلاکر
به هر حال باید بدانید که مصرف بتا بلاکر ها نیز برای افراد عوارضی به همراه دارد. حس کردن عوارض تا حدودی مشکلی ندارد ولی اگر تشدید شوند یا ادامه دار باشند شاید نیاز باشد که شخص به پزشک مراجعه کند و برای مصرف بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا را بازنگری داشته باشد.
- ضربان قلب آهسته
- افت فشار خون
- سرگیجه
- اختلالات نعوظ
- بی خوابی
- حالت تهوع
- خشکی دهان و چشم ها
- سردی دست و پا
- یبوست
اگر عوارض بتا بلاکر برای شخصی زیاد باشد و پیش‌روی کند باید حتماً به پزشک متخصص اطلاع دهد. باید بدانید که مصرف بتا بلاکر برای همه افراد مناسب نیست، مخصوصاً افرادی که سابقه بیماری‌های آسم و انسداد ریه دارند.
سخن پایانی
بتا بلاکر ها داروهایی برای کنترل استرس و بیماری‌های قلبی هستند. بررسی کردیم که بتا بلاکر یا مسدود کننده بتا با از بین بردن اثر آدرنالین و اپی نفرین برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود. جدا از قرص بتا بلاکر برخی منابع غذایی مثل توت‌ها، ادویه‌ها و مکمل‌های غذایی نیز اثری مشابه مسدود کننده بتا دارند. البته که برای مصرف بتا بلاکر باید تمام سوابق بیماری شخص چک شود و بعد با نظر پزشک شروع به مصرف بتا بلاکر کند. باید بدانید که اگر از بتا بلاکر استفاده می‌کنید، برای قطع کردن آن نیز باید با پزشک مشورت داشته باشید و از قطع خودسرانه آن خودداری کنید. امیدواریم که توانسته باشیم با این مقاله اطلاع رسانی کاملی در مورد مسدود کننده بتا یا بتا بلاکر به انجام رسانده باشیم. برای تعیین وقت نوبت، جهت ویزیت و درمان انواع بیماری‌ها و نارسایی‌های قلبی می‌توانید با مطب فوق تخصص قلب دکتر کامبیز پرآذران تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید