درمان فنر قلب
فنر قلب یا استنت‌ها، لوله‌های کوچک، مشبک و باز شونده ای هستند که برای درمان شریان‌های باریک یا ضعیف شده در بدن به کار می‌روند. در بیماران مبتلا به بیماری شریان کرونر (CAD)، فنر زدن قلب برای باز نگه داشتن شریان‌های باریک شده و کمک به کاهش علائم نظیر درد قفسه سینه (آنژین) یا کمک به درمان حمله قلبی استفاده می‌شوند.
معمولا استنت‌ها با روشی که روش مداخله‌ای ماورای پوستی کرونری یا به زبان ساده ورود به عروق قلب از راه پوست(آنژیوپلاستی) نامیده می‌شود در بدن قرار داده می‌شوند و بدین ترتیب استنت‌ها مانع از انسداد مجدد شریان می‌شوند (تنگی مجدد شرایین).
در ادامه تمام جوانب درمان فنر قلب را از سایت بهترین فوق تخصص قلب و عروق بررسی خواهیم کرد پس تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
انواع فنر قلب
در حال حاضر پنج نوع استنت وجود دارند:
- فنر زدن قلب درمان دوگانه (DTS)
- استنت‌های مهندسی زیستی
- بست عروقی قابل جذب (BVS)
- فنر قلب های دارویی (DES)
- استنت‌های تماما فلزی (BMS)
فنر قلب درمان دوگانه (Dual Therapy stent- DTS)
این فنر قلب جدیدترین نوع استنت قلبی است که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فنر های قلب در نوع خود کاملا جدید هستند و برای کاهش احتمال باریک شدن مجدد شریان و کاهش نیاز به تکرار عمل جراحی طراحی شده اند.
همچنین این فن های قلب می‌توانند به تسریع فرآیند بهبود فرد کمک کنند. این استنت‌ها مزیت‌های هر دو نوع استنت دارویی و استنت‌های مهندسی زیستی را همزمان با هم دارند و تنها استنت‌هایی هستند که ضمن به همراه داشتن دارو، فناوری درمان فعال نیز به همراه خود دارند.
فنر قلب درمان دوگانه (DTS) پوششی در درون و بیرون خود دارد که خطر ایجاد لخته‌های خونی و التهاب را کاهش می‌دهد و به تسریع فرآیند بهبود شریان کمک می‌کند. سطح قنر قلب که در برابر دیواره شریان قرار می‌گیرد حاوی دارویی است که برای جلوگیری از انسداد مجدد شریان آزاد می‌شود. رها سازی این دارو نگرانی ای از ایجاد ورم یا پاسخ التهابی در بدن ایجاد نمی‌کند.
بست عروقی قابل جذب (Bioresorbable Vascular Scaffold)
بست‌های عروقی قابل جذب (BVS) نوعی فنر قلب دارویی هستند که بر روی بستر قابل جذبی وارد شریان می‌شوند. مجموعه این استنت با گذر زمان توسط بدن جذب می‌شود.
مشابه بعضی از انواع موجود استنت‌های دارویی (DES)، بست‌های عروقی قابل جذب (BVS) با دارویی پوشانده شده اند که با گذر زمان از پلیمر قابل جذبی آزاد می‌شوند تا بدین ترتیب خطر باریک شدن مجدد شریان (تنگی مجدد) کاهش پیدا کند.
برخلاف فنر قلب درمان دوگانه (DTS)، هیچ عنصر فعالی در درون بست عروقی قابل جذب (BVS) وجود ندارد تا به بهبود شریان کمک کند.
فنر قلب مهندسی زیستی (Bio-engineered Stent)
استنت‌های مهندسی زیستی با نام استنت‌های پوشانده شده با آنتی بادی نیز شناخته می‌شوند. این نوع فنر قلب با استنت درمان دوگانه (DTS) متفاوت است، زیرا حاوی پلیمر نیست و از دارو استفاده نمی‌کند. در نتیجه، این استنت به افزایش سرعت درمان مسیر سلولی شریان و در نتیجه افزایش سرعت بهبود طبیعی کمک می‌کند.
فنر قلب دارویی (Drug Eluting Stent)
استنت‌های دارویی (DES) با دارویی پوشانده شده اند که برای جلوگیری از رشد بافت زخم در مسیر شریان آزاد می‌شوند. این دستگاه های کوچک به شریان کمک میکنند باز و منعطف باقی بماند همچنین به حفظ جریان خون و کاهش شانس باریک شدن و انسداد مجدد کمک میکنند. با این حال، این استنت‌ها شانس ایجاد لخته‌های خونی را افزایش می‌دهند (ترومبوز ناشی از استنت).
این فنر ها فرآیند بهبود کندتری دارند و به همین دلیل بیمارانی که از فنر قلب دارویی استفاده میکنند باید به شکل دقیقی پیشنهادات پزشک برای درمان دارویی را دنبال کنند تا خطر ترومبوز ناشی از کاشت فنر در رگ را کاهش دهند.
فنر قلب تماما فلزی (Bare Metal Stent)
فنر قلب های فلزی معمولا از استیل ضد زنگ ساخته می‌شوند و هیچ پوشش ویژه ای ندارند. این استنت‌ها پس از انجام آنژیوپلاستی به صورت بستی برای باز نگه داشتن رگ‌های خونی به کار می‌روند. با بهبود شریان، بافت‌ها در اطراف استنت شروع به رشد میکنند و آن را در محل خود نگه می‌دارند. با این حال، در بعضی موارد رشد اضافی در بافت زخم مسیر شریان می‌تواند خطر انسداد مجدد را افزایش دهد.
نکات قبل از انجام فنر قلب
پزشک، تصمیم می‌گیرد از کدام قسمت بدن شما به عنوان بهترین نقطه برای دسترسی به یکی از شریان‌های شما استفاده کند؛ کشاله ران، مچ دست یا بازو. سپس ناحیه انتخاب شده تمیز می‌شود، شیو می‌شود و با بی حسی موضعی بی حس خواهد شد.
اگر قرار است عمل کاشت فنر قلب در شما انجام شود با پزشک خود صحبت کنید تا اطلاعات لازم را در خصوص مراقبت‌های قبل از عمل و آماده شدن برای درمان فنر زدن قلب را در اختیار شما قرار دهد. در صورتی که از یک داروی خاص استفاده می‌کنید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
در اکثر موارد شما باید همه داروهای خود را مانند قبل مصرف کنید به ویژه داروهای مخصوص کنترل فشار خون. فهرست کاملی از داروهایی که مصرف می‌کنید را در اختیار پزشک قرار دهید تا در خصوص ادامه مصرف یا قطع مصرف آنها شما را راهنمایی کند.
درباره موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید:
- در صورتی که نمی‌توانید آسپرین مصرف کنید.
- در صورتی که آلرژی دارید.
- در صورتی که سابقه بروز مشکلات خونریزی دهنده را دارید.
- در صورتی که در دوران بارداری و شیردهی به سر می‌برید.
- در صورتی که قصد انجام یک عمل جراحی دیگر یا ترمیم دندان خود را ظرف چند روز آینده دارید.
احتمالاً پزشک از شما می‌خواهد که تا چند روز قبل از کاشت استنت به مصرف آسپرین و سایر داروهای خود ادامه بدهید. مصرف این داروها از تشکیل لخته خون در هنگام انجام عمل جراحی جلوگیری خواهد کرد.
ممکن است پزشک از شما بخواهد که به مدت چند ساعت قبل از عمل ناشتا باشید و از مصرف آب و مواد غذایی خودداری کنید. در صورتی که پزشک از شما خواسته است داروهای خود را مانند قبل مصرف کنید بهتر است آنها را با یک جرعه آب بخورید.
عمل کاشت فنر قلب چگونه انجام می شود؟
روش فنر زدن قلب، یک روش ایمن است که در یک اتاق عمل به نام آزمایشگاه کاتتریزاسیون انجام می شود. (آزمایشگاه Cath یک اتاق استریل شده است که شامل ابزارهای پزشکی متعدد، مانیتورهای تلویزیونی و سایر تجهیزات پزشکی است.)
هنگامی که به آزمایشگاه منتقل می شوید، در یک جدول قرار می گیرید. هنگامی که در این جدول قرار گرفتید، فشار خون، پالس و سایر علائم حیاتی از طریق یک مانیتور ثبت می شود. روش فنر قلب با استفاده از بیهوشی محلی انجام می شود و در طی انجام این روش بیدار خواهید بود.
مراحل عمل فنر زدن قلب
- برای شروع این روش، پزشک یکی از شریان های بزرگ را تعیین می کند که در پای راست یا پای چپ قرار دارد. این شریان، شریان فمورال نامیده می شود و شریان اصلی پا است.
- پزشک ناحیه مورد نظر را تمیز می کند و بیهوشی موضعی را به داخل ناحیه وارد می کند تا در طول درمان احساس درد نکنید.
- از یک سوزن مخصوص برای ورود به شریان در کشاله ران استفاده می شود. با توجه به بی حسی موضعی نباید احساس درد کنید.
- در این مرحله یک رنگ بی ضرر به سرخرگ تزریق می شود، فرآیند تزریق رنگ آنژیوگرافی نامیده می شود.
- یک سیم بسیار نازک به نام “سیم راهنما” به قسمت شریان های مسدود شده هدایت می شود. این باعث می شود که بالون آنژیوپلاستی به محل درمان هدایت شود.
- در ناحیه شريان تنگ شده، بالون دمیده می شود تا روی پلاک فشار وارد شود و آن را در برابر دیواره شریانی فشرده کند.
- در انتهای عمل، سیم راهنما و بالون حذف می شود. برای جلوگیری از خونریزی به محلی که کاتتر وارد شده است فشار کلی فیزیکی اعمال می شود. سپس ناحیه مورد نظر باند می شود.
فواید فنر قلب نسبت به دیگر درمان های مشابه
- شریان های تنگ و مسدود شده باز می شوند، در نتیجه گردش جریان خون بهبود می یابد
- عوارض عمده آن غیر معمول است
- در مدت کوتاهی پس از انجام این کار می توانید به فعالیتهای طبیعی خود بازگردید
- این روش معمولا با استفاده از بیهوشی محلی انجام می شود، که خطرات کمتری نسبت به بیهوشی عمومی دارد
خطرات مرتبط با گذاشتن فنر قلب
عوارض چندانی با استنت گزارش نشده است، و احتمال کمی وجود دارد که بدن، فنر زدن قلب را رد کند. تمامی این خطرات باید توسط پزشک به بیمار انتقال داده شود. فنر قلب گاهی فلزی بوده و یا اجزایی از جنس فلز داشته باشد. در این صورت ممکن است بیمار نسبت به فلزات آلرژی داشته باشد. تولید کنندگان فنر قلب توصیه میکنند که اگر کسی نسبت به فلزات حساسیت دارد، نباید از فنر قلب استفاده کند. در این زمینه حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
از جمله خطرات و عوارض احتمالی استنت های قلبی می توان موارد زیر را نام برد:
- واکنش آلرژیک به داروها یا رنگ‌های مورد استفاده در این روش
- مشکلات تنفسی به علت بیهوشی یا استفاده از استنت در نایژک‌ها
- خون ریزی
- انسداد شریان
- لخته شدن خون
- حمله قلبی
- عفونت رگ
- سنگ کلیه به دلیل استفاده از استنت در کورتون
- تنگی مجدد شریان
- عوارض جانبی نادر شامل سکته مغزی و تشنج است.
دوران بهبود پس از کاشت فنر قلب
در بخش زیر به چند نکته در ارتباط با بهبود پس از جراحی کاشت استنت اشاره می‌کنیم اما باید از دستورات پزشک در خصوص مراقبت‌های بعد از عمل و پیشنهادات او در خصوص از سرگیری فعالیتهای روزمره بر اساس شرایط فعلی قلب شما و موقعیت خاصی که در آن قرار دارید پیروی کنید.
1) فعالیت جسمانی و ورزش
پس از عمل شما می‌توانید به تدریج و انجام فعالیتهای روزمره خود بپردازید. با پزشک خود صحبت کنید تا شما را در خصوص زمان مناسب برای انجام فعالیت جسمانی و سطح مجاز برای تحرک داشتن راهنمایی کند.
2) داروها
متخصص قلب و عروق داروهایی را برای شما تجویز می‌کند که به رقیق شدن خون کمک میکنند و از تشکیل لخته خون و چسبیدن آنها به سطح فنر قلب جلوگیری خواهد کرد. نباید بدون اجازه پزشکی که اقدام به کاشت استنت کرده است داروهای تجویز شده را قطع کنید.
اگر قبل از آن که پزشک به شما بگوید دیگر نیازی به مصرف این داروها ندارید به صورت خودسرانه آنها را قطع نمایید ریسک تشکیل لخته خون روی فنر، حمله قلبی یا حتی مرگ افزایش خواهد یافت.
در صورتی که شما به یک جراحی دیگر یا ترمیم دندان نیاز دارید و باید قبل از درمان داروهای خود را قطع کنید، پزشک باید با دقت همه خطرات و مزایای این عمل جراحی یا ترمیم دندان را با خطرات احتمالی حاصل از قطع زود هنگام این داروها مقایسه کند و تصمیم درستی را بگیرد.
مراجعه منظم به پزشک پس ازعمل
شما باید در فواصل زمانی معین شده به پزشک خود مراجعه کنید حتی اگر احساس می‌کنید حال شما بهتر شده است. معمولا اولین مراجعه شما به پزشک ۲ تا ۴ هفته پس از کاشت استنت است و پس از آن به مدت یک سال باید هر ۶ ماه یک بار به پزشک خود مراجعه کنید. در این جلسات پزشک به بررسی میزان پیشرفت شما می‌پردازد، داروهای شما را ارزیابی می‌کند و وضعیت بیماری عروق کرونری شما را چک می‌کند و از عملکرد صحیح استنت اطمینان حاصل می‌کند.
به همراه داشتن کارت مخصوص
پس از کاشت فنر قلب شما باید همیشه کارت مخصوص خود را در هر شرایطی همراه خود داشته باشید. اگر شما به خدمات دندانپزشکی آثار خدمات درمانی نیاز داشته باشید یا به واحد اورژانس مراجعه کردید باید این کارت را به پزشک خود نشان دهید. این کارت هنگامی که قرار است کاشت استنت انجام شود به شما تحویل داده خواهد شد و حاوی اطلاعاتی درباره نام شما و نام پزشک، شماره تلفن و اطلاعات مربوط به استنت مورد استفاده است.
هزینه فنر قلب
قیمت فنر های های غیر دارویی به مراتب کمتر از فنر های قلب داروئی است. هزینه قرار دادن فنر قلب دارویی بر اساس اینکه بیمه پایه ( بیمه تامین اجتماعی – خدمات درمانی و یا نیروهای مسلح ) چه باشد، و اینکه آیا فرد بیمه تکمیلی ( آتیه سازان حافظ، ایران، آسیا، دانا،…. مخابرات و غیره) دارد یا خیر، متفاوت است.
بیمارستان هایی که در آن روش درمانی فنر گذاری یا آنژیوپلاستی انجام می شود، تعرفه گوناگون دارند.
بیمارستان ها بر اساس نهاد موسس، دولتی یا خصوصی و یا هیات امنایی هستند. هزینه استنت قلب یا قیمت فنر زدن در بیمارستان های دولتی برای یک رگ به همراه گذاشتن یک استنت دارویی حدود یک و نیم میلیون تومان خواهد بود.
هزینه فنر گذاری یا فنر زدن قلب در یک بیمارستان خصوصی که با هیچ بیمه ای از قبیل بیمه پایه یا تکمیلی قرارداد ندارند، حدودا ده میلیون تومان می باشد.
هزینه فنر قلب در بیمارستان هیات امنایی تقریبا چیزی ما بین هزینه های فنر قلب در بیمارستان های دولتی و خصوصی است. هزینه آنژیوپلاستی یا به عبارتی قیمت فنر قلب حدود ۳ تا ۴ میلیون تومان خواهد بود.
تعرفه های ذکر شده برای باز کردن یک رگ با یک استنت یا فنر دارویی است. لازم به ذکر است که چنانچه این روند در شرایط اورژانسی مانند سکته حاد صورت گیرد، قیمت استنت قلب متفاوت خواهند بود.
سوالات متداول در خصوص فنر قلب
آیا فنر قلب مانعی برای انجام اسکن ام آر آی است؟
مطالعات انجام شده نشان داده که بیمارانی که از فنر قلب استفاده میکنند، می‌توانند در صورت نیاز از اسکن ام آر آی بهره بگیرند. در صورتی که شما به اسکن ام آر آی نیاز داشته باشید حتماً با پزشک خود یا پزشک بخش اسکن اطلاع بدهید که از استنت استفاده می‌کنید و کارت خود را به او نشان دهید.
آیا شناساگرهای فلزی باعث از کار افتادن فنر قلب می‌شوند؟
پاسخ این سوال منفی است و فنر قلب شما باعث تحریک شناساگرهای فلزی نخواهد شد و شما می‌توانید با خیال راحت به زندگی خود ادامه دهید.
آیا تغییر در رژیم غذایی ضروری است؟
پزشک به شما پیشنهاد می‌دهد که به منظور کاهش ریسک بروز مشکلات قلبی عروقی در آینده رژیم غذایی خود را اصلاح کنید و از مواد غذایی کم چربی و کم روغن استفاده کنید تا سطح چربی خون شما کاهش پیدا کند و ریسک پیشرفت بیماری عروق کرونری به حداقل برسد.
آیا احتمال عود علائم و نشانه‌ها وجود دارد؟
پاسخ این سوال مثبت است و احتمال آنکه شما به علت انسداد جدید در ناحیه درمان شده یا انسداد در سایر نقاط شریان دچار درد شوید، وجود دارد. پزشک به طور کامل به بررسی میزان پیشرفت شما خواهد پرداخت.
چگونه می‌توان از علائم بیماری جلوگیری کرد؟
اگرچه هیچ راهی برای جلوگیری از علائم بیماری وجود ندارد، شما می‌توانید با ورزش منظم و عدم استعمال دخانیات و رژیم غذایی سالم ریسک بروز آنها را به حداقل برسانید. از پزشک خود در خصوص تغییر سبک زندگی سوال بپرسید تا بتوانید زندگی سالمی داشته باشید.
آیا احساس درد پس از کاشت فنر قلب طبیعی است؟
در صورتی که شما پس از کاشت فنر قلب دچار درد شدید فورا به پزشک خود یا مرکزی که در آنجا جراحی شدید مراجعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید