رابطه دیابت با قلب و بیماری های قلبی
دیابت
دیابت بیماری است که در آن میزان قند خون بدن بسیار بالا میرود. در حالت عادی بدن ما غذا را به گلوکز تبدیل میکند و آن را بهتمامی سلولهای بدن میرساند. سلولهای بدن ما برای تبدیل گلوکز به انرژی از هورمونی به نام انسولین استفاده میکنند.
بیماری دیابت دو نوع است: دیابت نوع یک و دیابت نوع دو. در دیابت نوع یک بدن بیمار قادر به تولید انسولین نیست که این موضوع باعث بالا رفتن میزان قند خون بیمار میشود. در دیابت نوع دو سلولهای بدن قادر نیستند بهخوبی از انسولین استفاده کنند (به این وضعیت مقاومت به انسولین گفته میشود). در این حالت بدن بیمار با تولید انسولین بیشتر به این وضعیت سلولها واکنش نشان میدهد؛ اما باگذشت زمان بدن شخص، دیگر قادر به تولید انسولین کافی برای کنترل میزان قند خون نخواهد بود.
دیابت بیمزه (دیابت آبی) نیز یکی از انواع دیابت است که پیامد کاهش یا عدم واکنش نشان دادن به هورمون ضد ادرار است، درنتیجه مقدار بسیار زیادی ادرار رقیق از بدن خارج میشود و بیمار بیشازحد معمول احساس تشنگی میکند.
قلب
قلب مهمترین بخش دستگاه گردش مواد بدن محسوب میشود که در کنار رگها و خون در حال فعالیت است. در حقیقت قلب یک عضو عضلانی در انسانها و بیشتر موجودات زنده است که مایعی به نام خون را از طریق لولههایی به نام رگ به تمام قسمتهای برن منتقل میکند.تکتک سلولهای بدن ما نیاز به مواد ضروری برای زنده ماندن دارند که از طریق خون به آنها رسانده میشود. در صورت نبود قلب این خون به سلولها نرسیده و سلولها شروع به مردن میکنند. با مرگ سلولهای بدن ، انسان نیز جان خود را از دست میدهد. به این دلیل است که قلب عضو حیاتی بدن محسوب میشود. همچنین قابلتوجه است که سلولها بهطور شبانهروزی نیاز به مواد موردنیاز دارند . درنتیجه قلب برخلاف مغز نمیتواند شبها در حال استراحت باشد.
انواع بیماریهای قلب
بیماریهای قلبی به ۴ دسته کلی تقسیم میشوند :
- بیماریهای رگهای قلب
- بیماریهای دریچهای
- بیماریهای عضله قلب
- بیماریهای ریتم قلبی یا ضربان قلب
از شایعترین دلایل مرگومیر در دنیای امروز بیماریهای قلبی هستند که بیش از ۴۰ درصد مرگومیرها را به خود اختصاص دادهاند . کمتحرک بودن ، مصرف زیاد غذای فوریها ، مصرف زیاد چربی، استعمال دخانیات و… از مهمترین علل ابتلا به بیماری قلبی محسوب میشوند . بیماران دارای بیماری قلبی امروزه در شرایط بسیار خطرناکی به سر میبرند زیرا در مقابل کرولا بسیار آسیبپذیر هستند .
ارتباط دیابت با قلب
سطوح بالای گلوکز (قند) در خون افراد مبتلابه دیابت میتواند درنهایت به رگهای خونی و همچنین اعصابی که آنها را کنترل میکنند، آسیب وارد کند.
بافتهای بدن بهطورمعمول از قند بهعنوان منبع انرژی استفاده میکنند. قند به شکل گلیکوژن در کبد ذخیره میشود.اگر به دیابت مبتلا هستید، قند میتواند در جریان خون باقیمانده و از کبد به خون نشت کند که میتواند به رگهای خونی و اعصاب کنترلکننده آنها آسیب وارد کند.
یک سرخرگ مسدود شده میتواند موجب کاهش یا توقف جریان خون حاوی اکسیژن و مواد مغذی به قلب شود. هر چه مدتزمانی که به دیابت مبتلا شدهاید بیشتر باشد، خطر بیماری قلبی نیز افزایش مییابد.نظارت بر سطوح قند خون بخشی مهم از مدیریت درست دیابت است. شما میتوانید با استفاده از دستگاههای آزمایش قند خون خانگی این کار را انجام دهید.
آمار و ارقامی که در ادامه میخوانید بهخوبی نشان میدهند که ارتباط مستقیم و مهمی بین بیماری قلب و عروق و دیابت وجود دارد.
- حداقل ۶۸ درصد از افراد ۶۵ ساله یا بزرگتر که مشکل دیابت دارند در اثر نوعی بیماری قلبی جان خود را از دست میدهند؛ ۱۶ درصد هم در اثر سکته از دنیا میروند.
- افراد بزرگسالی که با دیابت دستوپنجه نرم میکنند به نسبت افراد عادی، دو تا چهار برابر بیشتر درخطر مرگ در اثر بیماری قلبی هستند.
- اتحادیه قلب ایالاتمتحده آمریکا بیماری دیابت را بهعنوان یکی از هفت ریسکهای هفتگانه برای بیماری قلب و عروقی در نظر گرفته است.
چرا افراد دیابتی درخطر بیماری قلب و عروق قرار دارند؟
بیماری دیابت قابلکنترل و درمان شدن است، اما حتی اگر سطح گلوکز در بدن تحت کنترل باشد، بازهم دیابت میتواند ریسک بروز بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد.
دلیل این موضوع نیز آن است که افرادی که با دیابت دستوپنجه نرم میکنند، بهخصوص دیابت نوع ۲، ممکن است مشکلات لیست زیر را داشته باشند که هرکدام از این موارد ریسک بروز بیماری قلب و عروقی را افزایش میدهد:
فشارخون بالا (هایپرتنشن):
فشارخون بالا همیشه بهعنوان یکی از برگ خریدهای ریسکی اصلی برای بیماریهای قلب و عروق شناخته میشود. تحقیقات نشان دادهاند که ارتباط مثبت و خاصی بین فشارخون بالا و مقاومت به انسولین وجود دارد.
وقتی بیماران هم دیابت داشته باشند و فشارخون آنها نیز بالا باشد (که این موضوع بسیار رایج است) ریسک بروز بیماریهای قلب و عروق در آنها دو برابر میشود.
کلسترول غیرعادی و تری گلیسیرید بالا:
بیماران دیابتی معمولاً سطح کلسترول ناسالمی دارند که ازجمله آن میتوان به کلسترول ال دی ال بالا (کلسترول بد)، سطح پایین کلسترول اچدی آل (کلسترول خوب) و تری گلیسیرید بالا اشاره کرد.
این ترکیب سهگانه از سطح چربی معمولاً در افرادی با بیماری قلب عروق کرونی زودرس اتفاق میافتد. همچنین این وضعیت میتواند نشانه وجود دیس لیپیدمی آتروژنیک در فرد باشد که با مقاومت به انسولین ارتباط دارد. سطح ناسالم کلسترول با دیس لیپیدمی دیابتی در بیماران دیابت نیز مرتبط است.
تأثیر چاقی بر دیابت:
چاقی بهعنوان یکی از برگ خریدهای ریسکی برای بیماری قلب و عروق شناخته میشود و ارتباط مستقیمی با مقاومت به انسولین دارد. کاهش وزن میتواند به بهبود ریسک بروز بیماری قلب و عروق کمک کند، غلظت انسولین را کاهش داده و میزان حساسیت انسولین را بیشتر کند.
عدم تحرک و فعالیت بدنی:
عدم فعالیت و تحرک بدنی یکی از برگ خریدهای ریسکی مهم برای مقاومت به انسولین و بیماری قلب و عروق در افراد است. تمرین و ورزش و کاهش وزن میتواند از دیابت نوع ۲ جلوگیری کرده و یا آن را به تأخیر بی اندازد، فشارخون را کاهش داده و ریسک بروز حمله قلبی و سکته را کم کند.
انواع مختلف فعالیتهای بدنی معمولی یا سنگین نظیر تمرینات هوازی، ورزش، کارخانه، باغبانی و تحرک بدنی مرتبط باکار میتوانند در این زمینه مفید باشند. برای داشتن سلامت کلی قلب و عروق، اتحادیه قلب آمریکا پیشنهاد زیر را ارائه کرده است:
قند خون خارج از کنترل (خیلی بالا) یا خارج از محدوده مناسب:
بیماری دیابت میتواند قند خون را به سطح خطرناکی برساند. در چنین شرایطی جهت مدیریت قند خون باید دارو مصرف شود.
استعمال دخانیات:
سیگار کشیدن افراد را در ریسک بالاتری از بیماری قلبی و سکته قرار میدهد و این موضوع به دیابتی بودن فرد بستگی ندارد. افرادی که مقاومت به انسولین یا دیابت دارند و در کنار آن برگ خریدهای ریسکی دیگر نیز در آنها وجود دارد، درخطر ریسک بالاتری از بیماری قلبی و سکته قرار دارند.
بااینحال با مدیریت کردن برگ خریدهای ریسکی، بیماران دیابتی ممکن است بتوانند از بروز بیماریهای قلب و رگهای خونی جلوگیری کرده یا حداقل سرعت پیشرفت آن را کم کنند. پزشک معالج شما به شکل دورهای آزمایشهایی را انجام میدهد تا وضعیت برگ خریدهای ریسکی مرتبط با بیماری قلب و عروق بررسی شود.
پیشگیری افراد دیابتی از دچار شدن به بیماریهای قلبی
افراد دارای تشخیص دیابت برای کاهش ریسک بیماریهای قلبی عروقی میتوانند 6 اقدام مهم انجام دهند:
اصلاح تغذیه باهدف کاهش چربی خون:
همانطور که پیشازاین بیان شد بالا بودن کلسترول بد (LDL) و پایین بودن کلسترول خوب (HDL) یکی از عوامل اصلی ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هست. کلسترول نوعی چربی است که به علت توانایی آن در رسوب در دیواره رگها و درنتیجه تنگی و مسدود شدن آنها نقش مهمی در تصلب شرایین دارد. کلسترول بد موجب بسته شدن رگها و بیماریهای عروقی میشود. در مقابل، کلسترول خوب از طریق خارج کردن کلسترول اضافی بدن از بافتها، به افزایش سطح سلامت فرد کمک میکند؛
تنظیم فشارخون:
در افراد دارای تشخیص دیابت، تنظیم فشارخون بهاندازه تنظیم قند خون نقش دارد؛
مدیریت وزن:
اهمیت مدیریت وزن ازاینجهت است که چاقی یکی از عوامل مهم زمینهساز افزایش فشارخون و بروز مقاومت انسولینی هست. میبایست توجه داشت که وزن مناسب هر فرد با توجه به برگ خریدهایی همچون قد، جنس و وزن هر فرد تعیین میشود؛
کاهش یا قطع مصرف دخانیات:
مصرف دخانیات موجب افزایش ضربان قلب و درنتیجه افزایش فعالیت آن و بالا رفتن فشارخون میشود. از سوی دیگر، سیگار با تأثیر بر عوامل انعقادی و افزایش غلظت خون موجب افزایش احتمال تشکیل لخته و بسته شدن سرخرگها میشود. افراد دارای تشخیص دیابت باید توجه داشته باشند که تأثیر سیگار بر رگهای کوچک و مختل نمودن خونرسانی به بخشهای انتهایی بدن، بهویژه پاها، در این افراد که با گرفتاری اعصاب محیطی مواجه هستند اثرات شدیدتری خواهد داشت که گاها میتواند خطر قطع اعضای بدن را نیز افزایش دهد. این موارد جدا از تأثیرات سرطانزای دخانیات هست؛
تنظیم قند خون در بازه توصیهشده توسط پزشک:
تنظیم قند خون تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم زیادی بر پیشگیری از بیماریهای قلبی عروقی دارد که بهصورت مفصل در سایر مقالات مجله شکربان بررسیشده است؛
ورزش منظم:
در پیش گرفتن سبک زندگی کمتحرک موجب افزایش خطر ابتلا به دیابت، چاقی و بیماریهای عروق کرونی قلب میشود. توصیه میشود که افراد بهصورت منظم 30 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشند -این 30 دقیقه را میتوان در سه دوره 10 دقیقهای نیز انجام داد.
درمان بیماری قلبی در زمان ابتلا دیابت
افزون بر دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم، اگر به دیابت مبتلا هستید، پزشک شما ممکن است داروهایی را برای درمان بیماری قلبی تجویز کند.
پیش از مصرف داروهای بدون نسخه برای درمان بیماری قلبی با پزشک خود صحبت کنید.
برخی از این داروها ممکن است با داروهای دیابت تداخل ایجاد کرده یا ممکن است حاوی شکر و کربوهیدراتهای دیگر باشند که میتوانند بر سطح قند خون شما تأثیرگذار باشند.
موارد زیر نمونههایی از داروهایی هستند که پزشک ممکن است برای شما تجویز کند:
لیراگلوتاید (ویکتوزا).
در سال 2017، سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از این دارو برای کاهش خطر حملات قلبی و سکتههای مغزی در بزرگسالان مبتلابه دیابت نوع 2 و بیماری قلبی را تایید کرد.
امپاگلیفلوزین (جاردینس).
در سال 2016، سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از این دارو را برای کاهش قند خون و درمان بیماری قلبی در بزرگسالان مبتلابه دیابت نوع 2 تائید کرد.
استاتیکها.
داروهایی مانند آتورواستاتین (لیپیتور) و رزوواستاتین (کرستور) سطوح کلسترول، بهویژه کلسترول بد را کاهش میدهند.
داروهای ضد فشارخون.
ازجمله این داروها میتوان به ادرارآوریها و مسدودکنندههای بتا اشاره کرد که فشارخون را کاهش میدهند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
اگر به دیابت مبتلا هستید و علائم بیماری قلبی مانند درد یا فشار در سینه، تنگی نفس و خستگی را تجربه میکنید، باید به فوق تخصص قلب و عروق مراجعه کنید.
پزشک ممکن است برخی تغییرات سبک زندگی و یک رژیم غذایی سالم را توصیه کند. وی ممکن است داروهایی را نیز برای درمان این شرایط تجویز کند. این توصیهها میتوانند زندگی شما را نجات دهند.
ابتلا به دیابت همواره به معنای آن نیست که به بیماریهای دیگر مانند بیماری قلبی مبتلا میشوید. شما قدرت مدیریت عوامل خطر و بهبود سلامت قلب خود از طریق تغییرات سبک زندگی و همکاری با پزشک برای دریافت یک برنامه درمانی مناسب را دارید.
دیدگاهتان را بنویسید