آنژیوگرافی رادیال و فمورال؛ تفاوت آنژیوگرافی از دست و پا
تفاوت آنژیوگرافی رادیال و فمورال چیست؟
مقایسه کاتتراسیون ترانس رادیال (از راه دست) و ترانس فمورال (از راه ران)
ترانس رادیال و ترانس فورمال دو روش انجام کاتتراسیون یا همان آنژیوگرافی است. کاتتراسیون که به آنژیوگرافی قلب نیز مشهور است، با اهداف تشخیصی و درمانی انجام می شوند. این روزها دسترسی به عروق خونی از راه رادیال به دلیل ایمنی بیشتر و مقرون به صرفه بودن آن، به مسیر ترجیحی کادر درمان برای آنژیوگرافی عروق تبدیل شده است. کاهش مشکلات مربوط به محل دسترسی، کوتاه شدن دوره نقاهت و بستری در بیمارستان و آسایش بیمار در دوره پس از جراحی از جمله مزایای این روش نسبت به روش سنتی آنژیوگرافی از مسیر کشاله ران است. در ادامه قصد داریم دو روش آنژیوگرافی ترانس رادیال و ترانس فمورال را بر اساس تحقیقات انجام شده مقایسه کنیم.
چرا آنژیوگرافی از راه دست (ترانس رادیال) بهتر است؟
نتیجه یک پژوهش نشان داده است که استفاده از مسیر رادیال برای آنژیوگرافی در مقایسه با مسیر فمورال در انجام کتتراسیون یا آنژیوگرافی، ٧٣ درصد احتمال خونریزی را کاهش می دهد. در مطالعه ای خطر بروز عوارض عروقی در روش رادیال ١.۴ درصد بود، این در حالی است که همین عدد برای روش فمورال ٣.٧ درصد را نشان می داد. لازم به ذکر است با اینکه اولین آنژیوگرافی در سال ١٩٨٩ توسط کامپو انجام شد، اما در طول دهه اخیر در تعداد روش های انجام شده از مسیر رادیال شاهد رشد قابل توجهی بودیم. حاصل همراهی پزشکان و محققان، یک نمودار منحنی یادگیری با شیب تندشونده و افزایش دسترسی به ابزار و سخت افزارهای خاص برای روش های مختلف مسیر رادیال، منجر به رواج این مسیر در میان جامعه متخصصین قلب شد. نتایج یک مطالعه منتشر شده در مجله cureus نشان می داد که کاتتراسیون یا همان آنژیوگرافی از طریق ترانس رادیال (از راه دست) در مقایسه با مسیر ترانس فمورال (از راه کشاله ران) ایمن تر، موثرتر و به طور کلی امکان پذیرتر است. البته توجه داشته باشید، مدت زمان و میزان قرار گرفتن در معرض تابش تشعشعات در مسیر ترانس رادیال بیشتر است. اما نتایج بسیاری از مطالعات حاکی از این است که رویکرد مدرن در مقایسه با رویکرد سنتی آنژیوگرافی مزایای بسیار بیشتری دارد. در پایان همانطور که همواره اشاره شده برای جلوگیری از سردرگمی بیشتر از گوگل کردن سؤالات خود پرهیز کنید و با تیم درمان و پزشک خود برای انتخاب بهترین روش آنژیوگرافی صحبت کنید.
مشکلات و معایب آنژیوگرافی ترانس رادیال
بیماری شریان کرونری در نیمی از مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی تأثیر مستقیم و تشدید کننده دارد. با وارد کردن کاتتر آنژیوگرافی از طریق سرخرگ محیطی، بازیابی جریان خون طبیعی شریان های کرونری حاصل می شود. در این روش با وارد کردن بالن از طریق آئورت موجب انبساط شریان تنگ شده می شوند و یا از قرار دادن لوله هایی داربست مانند به نام استنت برای باز نگه داشتن عروق استفاده می کنند. دو شریان اصلی محیطی بدن می توانند این دسترسی را ایجاد کنند. مسیر سنتی شامل شریان فمورال ( کشاله ران ) و مسیر جدیدتر شریان رادیال ( یکی از دو شریان اصلی بازو ). با وجود محبوبیت روز افزون این روش اما مسیر ترانس یا همان آنژیوگرافی رادیال می تواند بسیار چالش بر انگیزتر از مسیر ترانس فمورال باشد. این قضیه به معنای طولانی شدن دوره عمل و افزایش احتمال اشتباهات تکنیکی، به علاوه افزایش مدت زمان قرار گرفتن در معرض تشعشعات بیمار و پزشک است. لازم به ذکر است تمامی سعی ما بر مقایسه مزایا و معایب هر دو روش برای کمک به تصمیم گیری بهتر شما و تیم درمانتان است.
چه زمانی از روش آنژیوگرافی ترانسفورمال (رویکرد کلاسیک) استفاده می شود؟
این تکنیک می تواند به طور مکرر در یک بیمار انجام شود. سرخرگ فمورال (کشاله ران) به راحتی قابل لمس است و امکان دسترسی آسان را به پزشک می دهد. این روش، روش انتخابی در بیمارانی است که لمس نبض رادیال و براکیال در آنها یا ممکن نیست و یا به سختی قابل انجام است. همچنین در مواردی که استفاده از کاتترهای کالیبر بزرگ به صورت ترانس رادیال نتیجه ناموفق دارند. در دهه ٧٠ میلادی از کاتترهای بزرگ در آنژیوپلاستی استفاده می شد که لازمه آنها انتخاب شریان هایی با قطر زیاد بود. بنابراین رویکرد ترانس فمورال به مسیر اصلی مداخله و کاتتراسیون کرونرها مبدل شد. این رویکرد به دلیل استفاده گسترده و دسترسی آسان و راحت بودن برای نیروی کار مورد استقبال جهانی قرار گرفت.
مزایا و معایب آنژیوگرافی از راه کشاله ران (ترانس فمورال)
از مزایای آنژیوگرافی در این روش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• در دسترس بودن پزشکان آموزش دیده و با تجربه در استفاده از این روش
• سابقه طولانی موفقیت در این روش
• انتخابی بهتر برای بیماران PAD (بیماری سرخرگ محیطی )
• قطر بزرگ شریان
• عوارض این روش شناخته شده است و پیشگیری از آن نیز در دسترس است.
معایب آنژیوگرافی فمورال :
• خطر خونریزی بالاست
• مدت زمان بستری در بیمارستان در این روش طولانی تر است
• هزینه این رویکرد بالاتر است
• شریان فمورال تنها منبع خونرسانی به پاهاست.
• خطر تشکیل لخته و یا شبه آنوریسم ( بیرون زدگی دیواره سرخرگ )
چه زمانی از روش آنژیوگرافی ترانس رادیال استفاده می شود؟
مداخله در عروق کرونر از راه پوست (PCI) از طریق ترانس رادیال (TR) به دلیل عوارض جانبی کمتر مانند کاهش خونریزی محبوبیت فزاینده پیدا کرده است. در دهه ٧٠ و ٨٠ میلادی بسیاری از متخصصین قلب در رویکرد ترانس رادیال تبحر لازم را کسب کردند و کاتتراسیون یا همان آنژیوگرافی فقط ١٠ تا ١۵ دقیقه بیشتر در مقایسه با مدت زمان رویکرد ترانس فمورال به پایان رسید. استفاده از شریان رادیال بسیار فوق العاده بود. سوراخ کردن رگ بسیار آسان بود و خونریزی با مقداری فشار دادن کنترل می شد. از نظر آناتومیکی نیز هیچ عصب یا ورید اصلی در نزدیکی شریان رادیال وجود ندارد. بنابراین خطر آسیب های عصبی و عروقی را به حداقل می رساند. در ده سال گذشته مزایای استفاده از رویکرد ترانس رادیال در بسیاری از مطالعات ثبت شده است.
برخی از مزایای استفاده از این مسیر در آنژیوگرافی عبارتند از :
- کاهش خونریزی
- کاهش هزینه های بیمارستان
- راحتی و ترجیح بیمار
- امکان ترخیص بیمار در همان روز
- کاهش احتمال ایسکمی ( قطع خونرسانی به یک بافت ) به دلیل دوگانه بودن خونرسانی
- کاهش دوره بازتوانی و نقاهت بیمار
آقای Vorobcsuk و تیمش، یک جمعیت شامل ٣٣٢۴ بیمار را که از راه دست تحت مداخله کرونری قرار گرفته بودند را در ١٢ مطالعه مختلف مورد بررسی قرار دادند و مجموعه ای از داده ها را به شرح زیر جمع آوری کردند. یافته ها نشان داد در بیمارانی که از روش ترانس رادیال استفاده کردند ٧٠ درصد خطر خونریزی در محل، کاهش پیدا کرد. بدین ترتیب این رویکرد موجب کاهش شیوع حوادث قلبی و مرگ و میر در بیمارستان ها می شود.
مزایا و معایب روش آنژیوگرافی ترانس رادیال
مزایا آنژیوگرافی ترانس :
• کاهش مرگ و میر
• خطر خونریزی و تشکیل لخته کم است
• کاهش هزینه درمان
• شریان رادیال تنها یکی از دو شریان اصلی دست است
• تخلیه سریع تر مواد و تسریع بهبودی
معایب آنژیوگرافی ترانس:
• عدم دسترسی به پزشکان باتجربه و آموزش دیده در این زمینه
• به دلیل قطر کم شریان رادیال انجام رویکرد دشوار است
• اسپاسم عروقی شدید بعد از عمل مانند ( رینود )
آیا هر دو این رو شها در آنژیوگرافی مفیدند؟
با توجه به گفته ها می توان نتیجه گرفت روش ترانس فمورال یک رویکرد سنتی تر است و روش ترانس رادیال یک رویکرد مدرن تر است که هر دو آنها در گذشته و حال برای آنژیوگرافی مفید واقع شده اند . اما مهم ترین سؤال این است: کدام یک از این دو روش برای بیمار بهتر است؟ بهترین جواب را پزشک شما و تیم ارائه دهنده خدمات سلامتی شما با توجه به شرایط ویژه هر فرد می توانند به شما بدهند.
دیدگاهتان را بنویسید